Νομίζεις ότι βγαίνει μέσα από το κινηματογραφικό πανί του «Κλέφτη Ποδηλάτων». Ο Αμερίγκο Σπεράντζα, αυτός ο τυπάκος με το συμβολικό όνομα. Ίσως και να φαντάζεσαι το μικρό ήρωα του βιβλίου ίδιο με τον πιτσιρίκο από το «Σινεμά ο Παράδεισος», παρόλο που η συγγραφέας του τον θέλει κοκκινομάλλη. Η Βιόλα Αρντόνε που γεννήθηκε το 1974 στη Νάπολη, με το τρίτο της βιβλίο, «Το τρένο των παιδιών» που κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση από τη Φωτεινή Ζερβού, κατορθώνει να παραδώσει ένα κόσμημα ιταλικού νεορεαλισμού, απολύτως κινηματογραφικής ατμόσφαιρας.
Είναι η ζωή ενός μικρού παιδιού από ένα στενάκι της Νάπολη -και της γειτονιάς του βεβαίως- δοσμένη μέσα από τα μάτια της αθωότητάς του, της σκληρότητας που κρύβει για όλους η παιδική ηλικία και της συγκίνησης που καταφέρνει να δημιουργήσει σε όλη της την αφήγηση η συγγραφέας. Η ιστορία ξεκινάει το 1946 στην Ιταλία, απλώνεται μέχρι τη δεκαετία του ’90, αλλά πια θα μπορούσε να αφορά τον οποιοδήποτε Ευρωπαίο πολίτη του Νότου. Θα μπορούσε να είναι ένα αγόρι από την Ισπανία ή την Ελλάδα ή ίσως ένα παιδί από ένα στενάκι της Λισσαβόνας. Σου μυρίζει ο πάγκος με τα ψάρια στη λαϊκή. Η αρμύρα της θάλασσας, η υγρασία του νοτιά, η στενότητα του άστεως, η μικρογειτονιά με τους ανθρώπους της, μια …Συνοικία το Όνειρο. Η μεταπολεμική Ευρώπη στο μεγεθυντικό φακό της Αρντόνε. Πολύ γλυκά, πολύ συγκινητικά, πολύ ανθρώπινα. Ένα κυριολεκτικά μελόδραμα με τα όλα του. Με κορυφώσεις, με εντάσεις, με αγωνία.
Θες να κλάψεις συχνά ως αναγνώστης. Και κλαις. Όχι, με φτηνές δικαιολογίες και κόλπα συγγραφικά, αλλά με την ιχνογραφία της κοινωνικής πραγματικότητας των μεταπολεμικών χρόνων που έζησε η Γηραιά Ήπειρος, τουλάχιστον αυτή που βρέχεται από τη Μεσόγειο. Η φτώχεια, η ανέχεια, η δυστυχία. Οι επιπτώσεις τους στη ζωή των παιδιών. Τα αιώνια θύματά τους. Οι οικογένειες που δεν μπορούν να τα θρέψουν. Η αλληλεγγύη, έστω με το μανδύα της κομμουνιστικής επίδρασης και παρέμβασης. Η φιλανθρωπία. Όποιος κάνει την αναγωγή στο σήμερα, θα καταλάβει και πόση διαδρομή έχει διανύσει ο κόσμος μέχρι τώρα για την προστασία των απαράβατων πρωταρχικών ατομικών δικαιωμάτων.
Ένα αγοράκι που θέλει να μάθει. Από τις ζωές των άλλων. Από το σχολείο. Και από το ωδείο. Να μάθει Μαθηματικά και Βιολί. Ένας θεματοφύλακας της αρμονίας και της γνώσης. Τι τίμημα πρέπει να καταβάλλει όμως γι’ αυτό; Η αιώνια διακύβευση η υπαρξιακή σχέση των μεσογειακών λαών με τη Γη, με τη μητέρα-γη, των αγοριών με τη μάνα τους. Ένας μικρούλης Οιδίποδας που θα βρεθεί στο τρίστρατο, θα συναντήσει και τη Σφίγγα και θα βγάλει και τα «μάτια» που βλέπει τον κόσμο, για να ξαναδεί, μέσα στο φως, στην ανθρώπινη ψυχή, κάτω από το πέπλο του πένθους. Ένα αξιοδιάβαστο βιβλίο. Δεν βλέπω καμιά ομοιότητα με τα της Φερράντε βιβλία, εδώ είναι άλλα τα ψυχικά τοπία, μπορεί να μοιάζουν μόνο οι χώροι που τοποθετούνται οι ιστορίες, αλλά η σκοπιά είναι αλλιώτικη, το λογοτεχνικό ταξίδι έχει άλλες αφετηρίες και προορισμούς εντέλει.
Σταυρούλα Σκαλίδη 
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.